تحلیل محتوای مجله‌های «هنر معماری»، «معمار» و «معماری و ساختمان» براساس نظریۀ برجسته‌سازی (بازۀ زمانی 1377 تا 1397)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دکتری معماری، گروه معماری، دانشکدۀ فنی و مهندسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.

2 استادیار، گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.

چکیده

علی‌رغم نقش مجلات تخصصی در تبلیغات، آموزش و ایجاد جریان‌های فکری در معماری معاصر ایران، تاکنون هیچ تحقیق جامعی پیرامون محتوای این رسانه‌ها صورت نگرفته است. تحلیل محتوای مجلات «معمار»، «هنر معماری» و «معماری و ساختمان» طی بیست سال فعالیت اخیر آنان هدف این پژوهش است. اهمیت این تحقیق با درک نقش رسانه‌ها در جهت‌دهی به افکار حرفه‌مندان براساس نظریۀ برجسته‌سازی مشخص می‌شود. تحلیل محتوا با مراجعه به منابع دست اول (نسخ اصل مجلات) و کدگذاری دو مرحله‌ای مقالات براساس سیاهۀ وارسی محقق‌ساخته در 33 معیار موضوعی. تجزیه و تحلیل داده‌ها به روش آنالیز میان‌موردی (cross-case anaysis) صورت‌پذیرفته تا نتایج در دو سطح آمارهای کمی و تحلیل‌های کیفی ارائه شوند. سه مجلۀ مذکور، به‌عنوان باثبات‌ترین نشریات تخصصی معماری ایران در بیست سال اخیر که همچنان چاپ آنان ادامه دارد، مجموعاً 221 نسخه از سال 1377 تا پایان 1397 مشتمل بر 4965 مقاله چاپ کرده‌اند. موضوعات «معرفی پروژه در ایران» (مجموعاً 19/39 درصد از کل مقالات)، «تاریخ و مبانی نظری» (مجموعاً 19/23 درصد از کل مقالات)، «اخبار رویدادهای معماری» (مجموعاً 12/93 درصد از کل مقالات) و «معرفی پروژه در غرب» (مجموعاً 10/81 درصد از کل مقالات) بیشترین سهم از محتوای چاپی را به خود اختصاص داده‌اند. بیش از 62/36 درصد واریانس مقالات منتشرشده در باب چهار موضوع مذکور است. مضمون برجسته در بین تمامی مجلات «معرفی پروژه‌ در ایران» است. مجلات تخصصی معماری نقش مؤثری در سوگیری معماران در استفاده از رسانه‌ها به‌عنوان بستر معرفی آثار ساختمانی خود و متعاقباً جهت‌دهی اذهان ایشان به سمت «معماری غرب» از طریق انتشار «تاریخ و مبانی نظری» داشته‌اند. در خاتمه میزان هم‌سویی بین مقالات با دغدغه‌های جامعۀ حرفه‌ای معماران و برخی محورهای جایگزین پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Content Analysis of “HONAR-E MEMARI”, “MEMAR” and “Architecture & Construction” according to the Agenda-Setting Theory (1998-2018)

نویسندگان [English]

  • Alireza Azimi Hasanabadi 1
  • Saeid Tizghalam Zonouzi 2
  • Mohsen Kameli 3
1 Ph.D. Candidate. Department of Architecture,College of Engineering, Saveh Branch, Islamic Azad University, Saveh, Iran.
2 Associate Professor, Department of Architecture, College of Art and Architecture,Tehran Central Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Department of Architecture, School of Architecture and Urban Design, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to analyze the content of three titles of Iranian specialized architecture journals during their twenty years of activity. No report has yet been published on the content analysis of specialized architectural journals. The importance of this research is determined by understanding the role of the media in orienting the minds of architectural professionals. The research method of this research is content analysis by first hand references (original version of journals) and article counting based on a researcher-made checklist. Finally, data analysis is done using SPSS software. The findings show that the three magazines "Architect", "Art of Architecture" and "Architecture and Building" as the most reliable specialized journals of Iranian architecture in the last twenty years have published a total of 221 journals from 1998 to the end of 1977 with 4965 articles. The research showed that topics such as "Project introduction in Iran" (19.39% of total articles), "History and theoretical foundations" (19.23% of total articles), "Architectural events news" (12.93% of total articles) and Project introduction in the West (10.81% of total articles) accounted for the most. More than 62.36% of the variance is in articles published on these four topics. Also prominent (10%) is the theme "Project introduction in Iran". Investigating the distribution of articles in this study shows that specialized architectural journals have played an important role in the architects' biases in using the media as the context for introducing their construction works and directing their minds toward western architecture. In conclusion, it is suggested to check the consistency between the published articles and the concerns of the professional community of architects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Memar magazine
  • honare memari mahazine
  • memari va sakhteman magazine
  • media and architecture
  • رئیسی، ایمان و دانشپور، عبدالهادی. (1390). تحلیل محتوای نقدهای معماری نشریات معماری از 1325 تا 1380 خورشیدی. هویت شهر. دوره 5، شماره 8، صص 39 تا 46.
  • ستاوند، محمدهادی و روستا، مجتبی. (1392). تحلیل کمی و کیفی مقاله+های مجلۀ معماری و شهرسازی آرمان شهر از ابتدای انتشار تاکنون (1387-1392). معماری و شهرسازی آرمان شهر. دوره 6، شماره 11، صص 393 تا 405.
  • سلطانی، علی اصغر. (1384). قدرت، گفتمان، زبان: سازوکارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی. تهران: نشر نی.
  • سورین، ورنر و جیمز، تانکارد. (1391). نظریه+های ارتباطات (ترجمۀ علیرضا دهقان). تهران: دانشگاه تهران.
  • شاو، دونالد و مک کومبز، مکسول. (1383). کارکرد برجسته سازی در مطبوعات (ترجمۀ امید مسعودی). تهران: انتشارات خجسته.
  • علیمحمدی، پریسا. (1386). نقش تجربه با واسطه (رسانه+ای) در شناخت دانشجویان معماری معاصر ایران. هویت شهر. سال اول، شمارۀ اول، پاییز و زمستان 1386، صص 63 تا 74.
  • فتاحی، رحمت الله و منصوریان، یزدان. (1381). مدیریت نشریه+های ادواری: جنبه+های نظری و کاربردی، گزینش، فراهم آوری، سازماندهی و ارائۀ خدمات ادواریها، چاپی و الکترونیک. تهران: انتشارات دبیزش.
  • کونگ، لوسی. (1392). مدیریت استراتژیک رسانه: از تئوری تا عمل (ترجمه سید محمد اعرابی و همکاران). تهران: دفتر پژوهش+های فرهنگی.
  • گونتر، بری. (1384). روش+های تحقیق رسانه+ای: اندازه+گیری مخاطبان، واکنشها و تأثیر (ترجمه مینو نیکو). تهران: اداره کل پژوهش+های سیما.
  • مرادی، حجت الله. (1389). عملیات روانی و رسانه. تهران: نشر ساقی.
  • معتمدنژاد، کاظم. (1356). روش تحقیق در محتوای مطبوعات. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی.
  • مک کوایر، اسکات. (1391). شهر رسانه: رسانه، معماری و فضای شهری (ترجمه علی بختیاری زاده). تهران: دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه+ها.
  • مهدی زاده، محمد. (1393). نظریه+های رسانه: اندیشه+های رایج و دیدگاه انتقادی، چاپ چهارم. تهران: همشهری.
  • هادیان قزوینی، حمیده. (1391). بررسی ساختار درونی معماری در نشریات تخصصی مربوطه با روش تحلیل استنادی و شبکه اجتماعی بین سال+های 1371 تا 1390. (پایان نامه منتشر نشده کارشناسی ارشد علوم ارتباطات). دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.
  • Cokley, K., Caldwell, L., Miller, K., Muhammad, G. (2001). Content Analysis of the journal of black Psychology (1985-1999). Journal of black psychology, 27, 424.
  • Donsbach, Wolfgang (2018). The international encyclopedia of communication, Newyork: Blackwell Publishing.
  • Elo, S., Kyngas, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal Of Advanced Nursing. 62 (1): 107-115
  • Mc Luhan, M. (2018). Understanding Media: The Extensions of Man. (extended edition). Otawa: Mc Grawhill Publication.
  • Perovic, J. (2015). Media Literacy in Montenegro. Media and Communication, 3 (4), 91-105.
  • Petranova, D., Hossova, M., & Velicky, P. (2017). Current Developments trends of Media literacy in European Union Countries. Communication Today, 8 (1), 52-64.