کنکاشی در مطالعۀ نظام‌مند زندگی جمعی در فضای شهری موردکاوی: پیاده‌راه هفده شهریور تهران

نوع مقاله : مقالۀ ترویجی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

2 استادیار دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

چکیده

پیشرفت روزافزون تکنولوژی باعث کاهش نیاز شهروندان به خرید، کار و حتی تعاملات اجتماعی در فضای شهری شده است. این امر موجب افزایش قدرت انتخاب افراد برای حضور یا عدم حضور در فضای جمعی شده و در نتیجه کیفیت فضاهای جمعی اهمیتی دو چندان یافته است. در این چهارچوب، هدف از بررسی وضعیت زندگی جمعی این است که با تمرکز بر زندگی جاری و روزمرۀ فضای شهری، عوامل تأثیرگذار بر زندگی جمعی استخراج شده و به تأمین فضای شهری مطلوب برای حضور اقشار اجتماعی گوناگون کمک شود. در این راستا، محدودۀ طرح پیاده‌راه هفده شهریور شهر تهران انتخاب شده است؛ زیرا با وجود برنامه‌ریزی برای افراد پیاده، نتوانسته فضای دعوت‌پذیر و مورد میل شهروندان را فراهم کند. پژوهش حاضر با تأکید بر اندیشه‌های یان گل، از ابزارهای مطالعاتی گردآوری‌شده توسط او شامل شمارش، تبدیل اطلاعات به نقشه، ردیابی، پیاده‌روی آزمایشی و یادداشت‌های روزانه، جهت تحلیل وضعیت زندگی محدوده استفاده کرده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که محدودۀ موردمطالعه به جز هنگام عصر، وضعیت زندگی جمعی مناسبی ندارد که عامل اصلی آن نبود فعالیت‌های شفاف، جذاب، پویا و متنوع در محور است. بنابراین فضاهای رهاشده و با نظارت اجتماعی کم در این قسمت به وجود آمده است. این فضاها موجب شکل‌گیری عملکردهای ناخواسته و برنامه‌ریزی ‌نشده‌ای مثل پارک وسایل نقلیه یا فعالیت‌های نابه‌هنجار اجتماعی شده است که با پیشینه و پتانسیل‌های زمینه‌ای فضا ارتباط دارد. این وضعیت با تغییر بافت اجتماعی استفاده‌کنندگان به سمت افراد ناسالم، بیگانه و خاص، باعث کاهش بیشتر کیفیت محیط به ویژه از لحاظ امنیت روانی شده و حضور افرادی چون زنان و کودکان را کاهش داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

a systematic study of public life in urban space Case Study :The 17 thShahrivar pedestrian way in Tehran city

نویسندگان [English]

  • Rasool Haghbayan 1
  • Mohammadsaleh Shokohibidhendi 2
1 Master’s candidate in Urban Planning Iran University of Science and Technology, Tehran ,Iran.
2 Assistant Professor, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public life
  • Urban space
  • Pedestrian way
  • 17th Shahrivar axis of Tehran
• Aelbrecht, P.S. (2010). Rethinking urban design for a changing public life. Journal of Place Management and Development, 3(2): 113-129.
• Burton, E. & Mitchell, L. (2006). Inclusive urban design: Streets for life, London, Architectural Press.
• Gehl, Jan (1987). Life between buildings: using public space. Washington DC , Island Press.
• Gehl, J. & Matan, A. (2009). Two perspectives on public spaces. Building Research & Information, 37(1): 106-109.
• Gehl, Jan (2010). Cities for people. Washington DC, Island press.
• Gehl, J. & Svarre, B. (2013). How to study public life. Washington DC ,Island Press.
• Hampton, K., Goulet, L.S. & Albanesius, G. (2015). Change in the social life of urban public spaces: The rise of mobile phones and women, and the decline of aloneness over 30 years. Urban Studies Journal, 52(8): 1489-1504.
• Lutt, F. E. (2015). Jan Gehl and Birgitte Svarre, How to Study Public Life Washington, DC, Island Press, 2013).Ali Madanipour, Sabine Knierbein, and Aglaee Degros (Eds.), Public Space and the Challenges of Urban Transformation in Europe (New York: Routledge, 2014). Journal Of Urban Affairs, 39(1):135-137.
• Mahmoudi Farahani, L. & Lozanovska, M. (2014). A framework for exploring the sense of community and social life in residential environments. International Journal of Architectural Research: ArchNet-IJAR, 8 (3): 223-237.
• Mahmoudi Farahani, L & Lozanovska, M. (2015). The social life of historical neighbourhoods: case study of a Middle Eastern city, Shiraz. Journal of Architecture and Urbanism, 39(3): 176-187.
• Matan, A. (2011). Rediscovering urban design through walkability: an assessment of the contribution of Jan Gehl. PhD Thesis. Curtin University.‏
• Matan, A. & Newman, P. (2012). Jan Gehl and new visions for walkable Australian cities. World Transport Policy & Practice, 17(4): 30-41.
• Mehta, V. (2007). Lively streets: Determining environmental characteristics to support social behavior. Journal of planning education and research, 27(2): 165-187.
• Neary, S.I., Symes, M.S. & Brown, F. E. (ed) (1994). The Urban Experience; A people-environment perspective. London: E & FN Spon.
• Sellers, B. (2003). Designing Streets for People. Journal of the Faculty of Architecture Silpakorn University, 19: 197-207.
• Southworth, M. (2014). Public life, public space, and the changing art of city design. Journal of Urban Design, 19(1): 37-40.