فضاهای جمعی : ضرورت‌ها و موانع؛ نمونۀ موردی: چهارراه ولی‌عصر تهران

نویسندگان

1 معاون پژوهشی دانشکده معماری وشهرسازی دانشگاه بین المللی امام خمینی

2 دانشگاه پاریس 8، فرانسه و لابراتوار دکتری نظر، تهران، ایران.

چکیده

انسان به ‌عنوان موجودی اجتماعی بسیاری از توانایی‌های خود را از جامعه و محیط‌های عمومی کسب می‌کند. به این معنا که فضاهای عمومی در شهر، عرصۀ کسب مهارت، آموزش و تمرین رفتارهای اجتماعی برای انسان است. در این میان، آموزش نقش به سزایی در رشد و تکامل انسان در فرایند اجتماعی‌شدن دارد. روند اجتماعی‌شدن از کودکی آغاز می‌شود و در تمام سال‌های عمر با او همراه خواهد بود. البته باید توجه داشت در مقابل تمایل انسان به اجتماعی‌شدن، جامعه نیز باید آمادگی اجتماعی‌کردن و درونی‌سازی ارزش‌ها را در انسان داشته باشد.
چهارراه ولی‌عصر که محل تقاطع دو خیابان اصلی و بسیار مهم ولیعصر و انقلاب است، نقطۀ ثقل مرکز فضایی شهر تهران به حساب می‌آید. این مکان با توجه به موقعیت منحصر به فرد خود می‌توانسته یکی از مهم‌ترین، مقبول‌ترین و سرزنده‌ترین فضاهای عمومی در شهر تهران باشد، اما اگر امروز این مکان با تمام پتانسیل‌های نا‌م‌برده، نتوانسته است در کارکرد اصلی خود ظاهر شود، چه موانعی بر سر شکل‌گیری فضای نوین شهری در چهارراه ولیعصر وجود دارد؟
این مقاله ضمن پرداختن به فرایند اجتماعی‌شدن انسان، نقش آن را در فضاهای عمومی شهر مطالعه می‌کند. در بخش بعد به بررسی چهارراه ولی‌عصر به عنوان فضایی با پتانسیل زیاد برای تبدیل‌شدن به یک فضای جمعی می‌پردازد و در انتها عوامل بازدارندۀ تبدیل چهارراه ولیعصر به یک فضاهای جمعی شهری فعال و باکیفیت را عنوان می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Urban Public Spaces: Needs and Obstacles; Case Study: Vali-ye Asr Crossroad intersection in Tehran

نویسندگان [English]

  • Naser Barati 1
  • Shahrzad Khademi 2
1 Imam Khomeini International University
2 nazar research center and Paris 8 University
چکیده [English]

As a social being, humans gain many of their abilities from society and the public.In the sense that public spaces in the city are the field of acquiring skills, training, and practicing social behaviors for human beings. Meanwhile, education plays an important role in the development of human beings in the process of socialization. The process of socialization begins in childhood and accompanies the man throughout his life. Of course, it should be noted that the society must be prepared to socialize and internalize values towards a person's desire for socialization.
Vali-ye Asr intersection, the intersection of the two main streets of Vali-ye Asr and Enghelab, is the centerpiece of the city of Tehran. Given its unique location, this place have been one of the most significant, acceptable and lively public spaces in Tehran, but with all its potentials today, this place has not been able to appear in its main role. So what obstacles prevent this unique point to act as a modern urban center?
While addressing the process of human socialization, this article, explores its role in the public spaces of the city. In the next section, it studies the Vali-ye-Asr intersection asan area with a high potential for becoming a communal space and in the end, the deterrent factors against the transformation of the Vali-ye-Asr cross-section into an active and high-quality urban community space.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social space
  • public space
  • Vali-ye Asr crossroad intersection
  • socialization process
بمانیان، محمدرضا. (1385). عوامل مؤثر بر شکل‌گیری معماری و شهرسازی در دورة پهلوی اول. دو فصلنامة مدرس هنر، 1 (1) : 1-8.
بهزادفر، مصطفی و طهماسبی، ارسلان. (1392). شناسایی و ارزیابی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تعاملات اجتماعی؛ تحکیم و توسعه روابط شهروندی در خیابان‌های شهری : نمونه مورد مطالعه سنندج.  مجله باغ نظر، 10 (25) : 17-28.
پوراحمد، احمد و پوراحمد، عطیه. (1393). ساخت فضایی شهر در ایران قبل و بعد از اسلام‌. فصلنامة شهر پایدار، 1 (1) : 21-36.
حبیبی، مهسا و نورمحمدبیک، شاه‌گل. (1391). نورپردازی میدان تئاتر در شهر روتردام. مجلة منظر، 4 (21) :64-67.
خستو، مریم و سعیدی رضوانی، نوید. (1389). عوامل مؤثر بر سرزندگی فضاهای شهری. نشریة هویت شهر، 4 (6) :63-74.
ستوده، هدایت اله. (1387). روانشناسی اجتماعی. تهران : نشر آوای نور.
قنبران، عبدالحمید و جعفری، مرضیه. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای تعاملات اجتماعی در میان ساکنان محله مسکونی (نمونه موردی: محله درکه- تهران). مجله معماری و شهرسازی، 7 : 57-64.
کوئن ، بروس. (1382). مبانی جامعه شناسی. ترجمه : غلام عباس توسلی و رضا فاضل. تهران : انتشارات سمت.
منصوری، مریم‌السادات و آتشین‌بار، محمد. (1393). ارتقای کیفی منظر شهر تهران در تلاقی خیابان و فضای عمومی. مجلة منظر، 6 (28) : 12-17.
منصوری، سیدامیر و قره‌بیگلو، مینو. (1390). کیفیت فضای باز شهری در تعامل با کودکان. فصلنامة مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 2 (6) : 63-72
نژاد‌ ابراهیمی، احد و فرشچیان، امیرحسین. (1393). به دنبال مفهوم هویت در معماری فضاهای شهری و اجتماعی. دومین کنگرة بین‌المللی سازه، معماری و توسعة شهری.
La Belle, T.J. (1982). Formal, no formal and informal education: A holistic perspective on lifelong learning. International review of education, 28 (2): 159-175.