منظر کوه در شعر نو پارسی؛ مقایسه جایگاه کوه در اسطوره‌های ایرانی با شعر نو

نوع مقاله : مقالۀ ترویجی

نویسندگان

1 گروه معماری منظر پژوهشکده نظر و دانشگاه ژنو.

2 محقق پژوهشکده

چکیده

کوه نزد ایرانیان از دوران‌های کهن تا کنون دارای جایگاه ویژه‌ای بوده است. قبل از اسلام بواسطه شخصیت اسطوره‌ای آن و از جمله محل زندگی الهه آناهیتا ستایش شده است و بسیاری از اسطوره‌های دیگر نیز در ارتباط تنگاتنگ با کوه جاودان شده‌اند. به همین واسطه شخصیت کوه نیز از ارزش ویژه‌ای برخوردار بوده و این مهم در خلق آثار معماری، شهری و هنری ایران تاثیر گذار بوده است. مقابر، بقعه‌ها، نقاشی‌ها، میناتورها و همچنین سازمان فضایی شهرها از جمله آثاری هستند که رد پای کوه را در شکل‌گیری آنان می‌توان مشاهده نمود.
اما امروزه با گذر تاریخ، این ارزش‌ها تغییر کرده و شخصیت کوه دگرگون شده است. این مقاله در صدد است به تحلیل ابعاد منظرین کوه و تغییرات آن در اندیشه معاصر ایرانی بپردازد. به همین منظور، مقاله با مطالعه آثار برجسته شعر نو – به مثابه یکی از تجلی‌گاه‌های اندیشه معاصر – به طبقه‌بندی تحولات مفهومی کوه خواهد پرداخت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mountain Landscape in Persian New Poetry; from Lighting Supply to Creating an Artistic Text

نویسندگان [English]

  • Babak Dariush 1
  • Mohammad ATASHINBAR 2
چکیده [English]

Mountains have received much attention from Iranian people since the ancient times. In the pre-Islamic period, they were admired as place the Anahita Goddess and for their mythical features. Many other myths have become eternal since they have been closely tied up with the mountains. For this reason, the character of the mountains is also of particular value and has been influential in the creation of Iranian architectural, urban and artistic works. Monuments, tombs, paintings, miniatures, as well as the spatial organization of cities are among the works whose formation has been substantially influenced by the mountains.
Nowadays, these values have changed throughout the history, and the features of the mountains have been transformed. This article seeks to analyze the dimensions of the mountain landscape and show the changes in contemporary Iranian thoughts. To this end, we have attempted to classify the conceptual evolution of the term mountain (Kooh in persian) in the modern poetry, as one of the manifestations of contemporary thoughts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • New Poetry
  • Mountain Landscape
  • Myth
آتشین‌بار، محمد. (1388). منظر روستایی در غرب ایران : اورامان و پالنگان، روستاهای آیینی ایران. مجله منظر، 1 (2) :32-34.
اسگارد، آن. (1393). طبیعت در منظر شهری تهران. مجله منظر،  6 (28) : 66-67.
اقبالی، ابراهیم و رسول زاده، حسین. (1389). بررسی عناصر ساختار غزل‌های سیاسی اجتماعی در اشعار هوشنگ ابتهاج و شفیعی کدکنی.مجله تاریخ ادبیات، 61 : 27-44.
الیاده، میرچا. (1372). رساله در تاریخ ادیان. ترجمه : جلال ستاری. تهران : انتشارات سروش.
ایونس، ورونیکا. (1373). اساطیر هند. ترجمه : با جلان فرخی. تهران : نشر اساطیر.
پیگوت، ژولیت (1373)، اساطیر ژاپن، ترجمه باجلان فرخی، تهران، نشر اساطیر.
جوادی، شهره. (1386). اماکن مقدس در ارتباط با طبیعت. مجله باغ نظر، 4، (8) : 12-22.
داریوش، بابک. (1395). کوهستان البرز در طرح جامع تهران. مجله منظر، 8 (37) :48-55.
راشد محصل، محمدرضا و بهنام فر، محمد و زمانی‌پور، مریم. (1391). تجلی کوه در ایران باستان و نگاهی به جلوه‌های آن در ادب فارسی. مجله مطالعات ایرانی بهار، 11 (21):119-146 .
صادقی شهپر، رضا و کریمی، ندا. (1391). نمودهای طبیعت‌گرایی در شعر فروغ. فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات پارسی، 13 : 71-94.
عفیفی، رحیم. (1374). اساطیر و فرهنگ ایران در نوشته‌های پهلوی. تهران : نشر توس.
عنابستانی، آمنه. (1396). نگاه بومی و اقلیمی در اشعاراخوان ثالث.دومین همایش ملی بازشناسی مشاهیر و مفاخر خراسان.
قاضی‌زاده، سیده ندا. (1383). جایگاه طبیعت در اشعار سهراب سپهری. مجله باغ نظر، 1 (2) : 55-68 .
قرآن کریم. ترجمه : محمدمهدی فولادوند.
کاظمی، رحمان. (1394). رنگ اقلیمی در شعر هوشنگ ابتهاج.هشتمین همایش پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی. تهران : پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
محمدی، ابراهیم و حقدادی، عبدالرحیم و ماهوکی، مرضیه. (1389). نمادهای طبیعت در شعر اخوان و بدر شاکر السیاب نخستین همایش ملی ادبیات فارسی و پژوهش‌های میان رشته‌ای.
محمدی، علی و پناهی، نعمت اله. (1388). عناصر اجتماعی و انسانی در شعر نیما یوشیج. مجله نامه فارسی، 48 و49 : 87-113.
یوشیج، نیما. (1363). نامه‌ها. به کوشش سیروس طاهباز. تهران : شرکت سهامی خاص نشر آبی.
یونسی رستمی، محمدتقی و همکاران. (1393). تجلی طبیعت در اشعار محمدرضا شفیعی کدکنی. فصلنامه زبان و ادب فارسی، 6 (19) : 139-164.
Dariush, B. & Taghavian, N. (2018). Cultural Study Of the Relationship between Mountain and the City. SOCIO-SPATIALSTUDIES, 3 (1).