معماری ترحیمی در هندِ دوران پیش از مغول، نمونههای بیشماری از فرمها و فضاها ازجمله باغها را شامل میشود. مفاهیم شکلدهنده به این خاکسپاریها بهصورت قابلتوجهی در ارتباط با عادت و رسوم زیارت یا همان بر سر مزار رفتن است. ازجمله آنچه در مقابر افراد بزرگ و مقدس مانند مقابر بزرگان چشتیه (chishti) و همچنین پادشاهان باستان میبینیم. در هند از اوایل سده 13 تا میانه سده 16، سیر تحول منظر و معماری در مسیری متضاد با یکدیگر، هم در مقیاس و هم در فضاها پیشرفت. مناظر ترحیمی (فرم، مکان و نحوه قرارگیری و ...) رابطه نزدیکی با رسم و آئینهای خاکسپاری و درواقع مردمشناسی دارد. مرگ، خاکسپاری و مجلس یادبود هویت را نشان میدهد؛ انتخاب سایت خاکسپاری، سبک و موقعیت مقابر، همراه با شیوهای که مراسم ترحیم سازماندهی شده و گرامی داشته میشده است، به بازسازی روابط دودمانی و زنده نگهداشتن خاطرهشان کمک میکند. هدف این مقاله تأکید بر چند نکته در ارتباط به انسانشناسی و معماری منظر ترحیمی (باغ مقبره) در قلمرو سلاطین دهلی است. این مقاله با اشاراتی به رابطه مردم شناختی و معماری منظر ترحیمی در دوره سلاطین دهلی و برشمردن نمونههایی از مناظر آرامگاهی شبهقاره هند از ۱۲۰۶ م تا ۱۵۵۵ م، سیر تحول فضاهای آرامگاهی از تک بناهای کوچک تا مجموعههای آرامگاهی با محورهای تعریفشده در بافت شهری و باغهای چهارقسمتی (چهارباغ) را نشان میدهد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که آثار تقسیمات چهارتایی معروف به چهارباغ در منظرهای ترحیمی (باغ مقبرهها) در هند دوران پیش از مغول وجود داشته است و شکلگیری مجموعههای آرامگاهی با بناهای مقابر در میانشان در اواخر این دوره ارتباط مستقیم با تغییر مراسم و مقیاس آن دارد.
Funerary Landscape in Pre-Mughal Delhi Sultanate (1206-1555)
نویسندگان [English]
Yves Porter
Professor of Islamic Art / Aix Marseille University
چکیده [English]
Funerary architecture in Pre-Mughal India offers numerous examples of forms and settings, including gardens. The concepts of these burials are probably connected with the habit of ziyarat or visiting the tombs, i.e. those of saint patrons such as the Chishti’s, but also of ancient kings. From early 13th to mid 16th century, the evolution of landscape and architecture followed a contrasted line, both in scale and setting. The goal of this paper is to highlight a few hints on the anthropology and architecture of funerary landscape in the Delhi sultanate.