ORIGINAL_ARTICLE
منظر کوه، کوه راوی چیست؟
کوه حوضۀ آبریز دشتهای پاییندستی است که با جذب و هدایت باران، آبهای زیرزمینی و رودخانهها را تغذیه میکند. ساکنان کوهپایهها، بهوضوح نقش کوه را در فرایند زندگی و حیات خود لمس میکنند، پس بیهوده نیست اگر به کوه بهعنوان ولینعمت خود نظر کنند. کوه، حس عظمت و شکوه را در انسان زنده میکند. درک فضای کوه، چه از خارج و بهمثابۀ ابژه، و چه از فراز کوه و در نقش سوژه، همواره با فهمی از شکوه مقارن میشود. برای درک مفهوم باشکوه و عظیم، بهتر از کوه شاید نتوان مصداقی یافت. کوه، صحنۀ مواجهه با نهایت هستی است. تاریخ فرهنگ و ادیان آنگاه که در صدد بر میآید تا از مکاشفۀ پیامبران و عارفان در برابر وجود بیانتها یاد کند، صحنۀ کوهستان را انتخاب میکند؛ جایی که صورت آن با محتوای مورد نظر انطباق زیادی دارد. برای تجربۀ توحید، کوهستان مقصد مناسبی است. کوه، مکان امن است. انسانی که در خطر موجودات پیرامون و دگرگونیهای محیطی است، نیاز به مکانی دارد تا بر بالا یا تکیه بر دیوارۀ آن از دسترس خطرات ایمنی جوید. برای فرار از باد و طوفان و سیل و زلزله، کوهستان مأمن خوبی است. کوه لبۀ تماس زمینی با آسمان است. اگر تقدیر انسان در آسمان نوشته میشود و باید رو به او داشت، کوه بهترین جایگاه برای روکردن به آسمان است. بر بلندای کوه در مرز زمین و آسمان، قدیمیترین معابد انسانها بر پا شدند تا در نزدیکترین نقطه به منشأ قدرت باشند. کوه، نگهدارندۀ زمین است. در گردش زمین، بیم آن میرود تا چگالی سطح زمین در اثر دَوَران کره از هم بپاشد. کوهها همچون میخهایی عمل میکنند که پوستۀ زمین را به هستۀ آن متصل نگه میدارند. این تعبیرات بسیار دامنهدار است. تاریخ و فرهنگ انسانها در مواجهه با کوه خوانشهای گوناگونی از آن ارائه دادهاند که ترکیب آنها به شخصیتپردازی امروز کوه منتهی شده است. آنچه ما به نام منظر کوه فهم میکنیم، ادراکاتی است که در مواجهه با کوه بهدست میآید. قرار گیری در برابر کوه یا بر بالای آن توأم با خاطرههایی که نسلهای گذشته در مواجهه با کوه تجربه کردهاند، شخصیتی یگانه را برای ناظر تعریف میکند که منظر کوه است. منظر کوه از نعمت، شکوه، توحید، امنیت، عبادت و ایمنی روایت میکند. کوه برای انسان تاریخی راوی هویتی مرکب و یگانه است که زندگی در پای آن، همۀ آن صفتها را به یاد میآورد. زیستن در چنین فضایی برای انسان، همنشینی با چنان شخصیتی است که آرام میدهد. انسان تاریخی در ایران که تجربۀ چنین همنشینی را دارد، کوه را تحلیل نمادین نمیکند، بلکه هستی آن را بهمثابۀ «منظر» میفهمد. کوه راوی یک هستی است.
http://www.manzar-sj.com/article_132305_15934f8f91a7d026a9dc317959272b06.pdf
2021-06-22
3
3
10.22034/manzar.2021.132305
کوه
منظر
راوی
هستی
سید امیر
منصوری
amansoor@ut.ac.ir
1
استادیار دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
LEAD_AUTHOR
---------.
1
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل نقش چشمانداز در موقعیت استقرار و ساختار فضایی عمارت اصلی درباغ ایرانی (مطالعۀ موردی: باغهای دورۀ صفوی در شمال ایران)
با وجود کلیت یگانۀ باغ ایرانی، تنوعاتی در آن دیده میشود که بنا به شرایط مختلفِ بستر طبیعی باغ بهوجود آمده است. یکی از مسائلی که در مطالعۀ باغ ایرانی با آن مواجه میشویم، تغییر شکل و موقعیت استقرار عمارت اصلی در برخی باغهای شمال ایران است که اگرچه ساختار مشابهی با باغهای فلات مرکزی دارند اما در این موضوع با آن کلیت یگانه متفاوت هستند. این مقاله با بررسی باغهای شمال ایران در پی پاسخ به این سؤال است که چشمانداز درکشده از نظرگاه به محیط پیرامون، چگونه بر نظام استقرار معماری و ساختار فضایی عمارت اصلی باغهای شمال ایران تأثیر میگذارد؟ فرضیۀ پژوهش این است که علاوه بر ساختار هندسی باغ و ویژگیهای توپوگرافیک زمین، چشمانداز محیط پیرامون باغ نیز بر تعیین موقعیت استقرار عناصر معماری و ساختار فضایی عمارت اصلی باغهای شمال ایران نقش دارد. پژوهش حاضر با هدف شناخت باغهای شمال ایران، ترکیبی از روشهای تاریخی و مطالعۀ بین موردی را مناسب یافته است که با کمک اسناد مکتوب، متون تاریخی، سفرنامههای سیاحان و مستندات تصویری همچون عکسهای تاریخی، نقشههای وضع موجود، عکس هوایی، آخرین یافتهها از کاوشهای باستانشناسی و مشاهدات میدانی، به بررسی این باغها میپردازد. پس از بررسی و گونهشناسی 51 باغ در شمال ایران و مطالعه و تحلیل تغییرات نظام استقرار و ساختار فضایی عمارت اصلی در چهار نمونۀ کاملتر، این نتیجه حاصل شد که در کنار نظامهای کارکردی و معنایی، ویژگیهای طبیعی بستر باغ و چشمانداز محیط پیرامون از عناصر سازماندهنده بر نظامهای کالبدی باغهای شمال ایران هستند و باغ ایرانی، در بسترهای مستعد، با هدف بهرهمندی حداکثری از ظرفیتهای ممتاز منظرین طبیعت پیرامون باغ، جهتگیری میکند. بدین معنا که در چنین بسترهایی، چشمانداز طبیعی قابل درک از نظرگاه، در کنار چشمانداز مصنوع باغ، راستای نظرگاه و متأثر از آن، نظام استقرار معماری و ساختار فضایی عمارت اصلی را تعیین مینماید.
http://www.manzar-sj.com/article_132214_69b99fc6cc910f04b66be01c4798f8fc.pdf
2021-06-22
6
19
10.22034/manzar.2021.288425.2132
باغ ایرانی
باغهای شمال ایران
عمارت اصلی
نظرگاه
چشمانداز
اسحق
رضازاده
e.rezazadeh@umz.ac.ir
1
پژوهشگر دکتری معماری اسلامی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.
AUTHOR
آرمین
بهرامیان
a.bahramian@aui.ac.ir
2
استادیار معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.
LEAD_AUTHOR
احمد
امینپور
aminpoor@aui.ac.ir
3
دانشیار معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.
AUTHOR
وحید
حیدر نتاج
v.nattaj@yahoo.com
4
استادیار معماری، دانشکدۀ هنر ومعماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.
AUTHOR
صاری، مجتبی و نامی، مهشاد. (1396). بررسی تطبیقی نگارگری مکتب شیراز وعناصر باغ ایرانی در دورۀ تیموری و صفوی. نگره، 12(43)، 75-87.
1
بلالی اسکویی، آزیتا و محمودی، رویا. (1399). تحلیلِ تفسیری «باغ» در نگارۀ باغچههای درگزینِ مطراقچی. باغنظر، 17(84)، 29-38.
2
بهشتی، سیدمحمد. (1387). غزل باغ ایرانی. گلستان هنر، (11)، 8-12.
3
پیرنیا، محمد کریم. (1373). باغهای ایرانی. آبادی، 4(15)، 4-9.
4
تیموری گرده، سعیده و حیدرنتاج، وحید. (1393). نظرگاه عنصر اصلی تصویرشده از باغ در نگارههای نمایشدهندۀ باغ ایرانی. باغ نظر، 11(30)، 15-26.
5
حیدرنتاج، وحید (1389الف). هنجار شکلیابی باغ ایرانی؛ با تأکید بر نمونههای عصر صفوی کرانۀ جنوبی دریای خزر، نمونههای موردی: باغهای بهشهر. رسالۀ دکتری منتشر نشدۀ معماری، دانشکدۀ هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
6
حیدرنتاج، وحید. (1389ب). باغ ایرانی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
7
دهقان، فرزانهالسادات و فرقانی، کیوان. (1399). پدیدارشناسی منظر کوشک در سیستم باغ شاه و آسیبشناسی تحولات آن در ادوار مختلف. منظر، 12(51)، 48-57.
8
رضازاده، اسحق و حیدرنتاج، وحید. (1396). بازشناسی باغ جهان نمای فرحآباد براساس شواهد باستانشناختی و قرائن تاریخی. پژوهشهای باستانشناسی ایران، 7(14)، 207-220.
9
ستوده، منوچهر. (1366). از آستارا تا استرآباد (ج. 4). تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
10
شاهچراغی، آزاده. (1398). پارادایمهای پردیس (درآمدی بر بازشناسی و بازآفرینی باغ ایرانی). چاپ هفتم. تهران: جهاد دانشگاهی.
11
شریفی، عبدالمطلب. (1388). گزارش فصل اول کاوش باستانشناسی کاخ جهاننما. ساری: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران.
12
عالمی، مهوش. (1387). باغهای شاهی صفوی؛ صحنهای برای نمایش مراسم سلطنتی و حقانیت سیاسی (ترجمۀ مریم رضاییپور و حمیدرضا جیحانی). گلستان هنر، (12)، 47-68.
13
عالمی، مهوش. (1390). نمادپردازی در باغ ایرانی، حس طبیعت در باغهاى سلطنتى صفوى. منظر، 3(17)، 6-13.
14
علایی، علی. (1388). تنوع در طرح معماری باغهای تاریخی شیراز باغ ارم و باغتخت و باغ جهاننما و باغ دلگشا. صفه، 19(49)، 5-20.
15
گروت، لیندا و وانگ، دیوید. (1388). روشهای تحقیق در معماری (ترجمۀ علیرضا عینیفر). چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
16
متدین، حشمتالله. (1399). کوشک-باغهای ایران. تهران: پژوهشکدۀ هنر، معماری و شهرسازی نظر.
17
مثنوی، محمدرضا؛ محسنیمقدم، مریم و منصوری، سیدامیر. (1397). نقش زیباشناسی باغ ایرانی در پایداری اجتماعی پارکهای معاصر تهران. منظر، 10(45)، 6-15.
18
محمدزاده، مهدی و نوری، سونیا. (1396). بررسی ساختار و زوایای دید باغایرانی در نگارگری باغی و قالیهای باغی دوره صفوی. باغ نظر، 14(52)، 27-36.
19
مصطفیزاده، مصطفی. (1395). دید و منظر و تأثیر آن در تنوع باغهای ایرانی (شیراز-زندیه، قاجار). رسالۀ منتشرنشدۀ دکتری معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، ایران.
20
منصوری، سید امیر. (1384الف). درآمدی بر زیباییشناسی باغ ایرانی. باغ نظر، 2(3)، 58-63.
21
منصوری، سید امیر (1384ب). بررسی نقش صفه در معماری ایران. طرح پژوهشی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
22
منصوری، سیدامیر. (1393). طبیعت گزیده. منظر، 6(23)،3.
23
منصوری، سیدامیر و مخلص، فرنوش. (1397). سیر تحول مفهوم منظر در شعر فارسی قرون اولیۀ هجری (3 تا 7). باغ نظر، 15(66)، 17-23.
24
منصوری، سیدامیر. (1399). سهگانۀ فضای ایرانی. منظر، 12(51)، 3.
25
منصوری، مریمالسادات. (1398). آب، منشأ زیبایی در باغ ایرانی. منظر، 11(48)، 32-43.
26
نورانی، یزدان. (1386). گمانهزنی و ساماندهی کاخ جهاننما. ساری: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران.
27
ویلبر، دونالد نیوتن. (1390). باغهای ایرانی و کوشکهای آن (ترجمۀ مهیندخت صبا). تهران: نشر علمی و فرهنگی.
28
Ansari, M., Taghvaee, A. A. & Nejad, H. M. (2008). Cultural beliefs regarding Persian Gardens with the emphasis on water and trees. African and Asian Studies, 7(1), 101–124.
29
Hommaire, X. (1860). Voyage en Turquie ET en Perse, accompagnè d’un album de 100 planches dessinèes d’apres nature par Jules Laurens. Paris: P. Bertrand, Libratre-Editur.
30
Kryder-Reid, E. (1994). The archaeology of vision in eighteenth-century Chesapeake gardens. The Journal of Garden History, 14(1), 42-54.
31
Ruggles, D. F. (1994) Vision and power at the Qala Bani Hammad in Islamic North Africa. The Journal of Garden History, 14(1), 28-41.
32
ORIGINAL_ARTICLE
بازخوانی مؤلفههای سازندۀ سازمان فضایی شهر ایرانی پس از اسلام در سفرنامههای قرن نهم تا چهاردهم هجری قمری
سازمان فضایی مفهومی برآمده از نگاه سیستمی به شهر و اجزای سازندۀ آن محسوب میشود که شهر را حاوی معنایی فراتر از جمع جبری اجزای کالبدی آن دانسته و معنایی برآمده از نظم، نسبت و ارتباط میان اجزاء برای شهر قائل است. این مفهوم ناشی از توافق جمعی ساکنان در نحوۀ شکلگیری شهر است؛ در این دیدگاه اجزای سازندۀ شهر در هر تمدن، مطابق نظم و سازمانی خاص شکل میگیرد که برآمده از چارچوب فرهنگی مشابه آنهاست. از این رو مفهوم سازمان فضایی را میتوان وجه ممیزۀ فرهنگی و نشان هویتی دانست. سفرنامههای مستشرقان قرن نهم تا سیزدهم هجری قمری از منابع مهمی هستند که گرچه با نظامی روشن و سیستمی به شهر نپرداختهاند، اما با ذکر رویدادهای زندگی اجتماعی و توصیف فضاها و عناصر مهم شهر، تصویری مختلط از سازمان فضایی شهر بهدست میدهند. تحلیل و مقایسۀ یافتههای توصیفی و تخصصی در راستای تبیین مفهوم سازمان فضایی شهر، تفسیر جدیدی از چیستی و چگونگی شهر ایرانی-اسلامی فراهم میکند. هدف از نوشتار حاضر پرداختن به نحوۀ شکلگیری سازمان فضایی خاص شهر ایرانی به لحاظ عملکردی و معنایی است. در این راستا مؤلفههای سازمان فضایی از جهت نقش در ساخت «کلیت» شهر و «روابط» متقابل مورد بررسی قرار میگیرند. روش تحقیق در این پژوهش از نوع تاریخی بوده و جمعآوری اطلاعات نیز به شیوۀ کتابخانهای از سفرنامهها و منابع تخصصی صورت گرفته است. ارتباط میان توصیف سیاحان و نظرات متخصصان از شهرهای ایرانی با سازمان فضایی آن، از طریق استنباط عقلی و تجزیه و تحلیل یافتهها صورت پذیرفته است. سازمان فضایی شهر محصول نگرش به شهر بهعنوان یک کلیت مستقل است. شرط لازم برای معنایافتن شهر بهعنوان یک «کل»، هدفمندبودن اجزا و نظم میان آنهاست که امکان شکلگیری، توسعه و تکامل شهر را در قالب ارگانیسمی پویا محقق میسازد. در شهرهای ایرانی دورۀ اسلامی چهار جزء قلمرو، مرکز، ساختار و کلهای کوچک، الگو و روابط خاص سازمان فضایی شهر را شکل میدهند. در یک طبقهبندی کلی میتوان از میان چهار مؤلفۀ اساسی سازمان فضایی شهر ایرانی، مرکز را به اعتبار مقام هستیبخش آن شرط لازم، و سه مؤلفۀ دیگر را همراه با مرکز به اعتبار نقش خدماتی، شروط کافی و مکمل تحقق کلیت سازمان فضایی شهر دانست.
http://www.manzar-sj.com/article_125779_213c9f5d9c0fbd9dc67cc11889f44bc9.pdf
2021-06-22
20
29
10.22034/manzar.2021.240065.2070
سازمان فضایی شهر
شهر ایرانی
شهر اسلامی
ساختار شهر
مرکزیت شهر
حمیده
ابرقویی فرد
hamide.abarghouyi@gmail.com
1
پژوهشگر دکتری، گروه معماری منظر، دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
LEAD_AUTHOR
سید امیر
منصوری
amansoor@ut.ac.ir
2
استادیار دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
AUTHOR
ابن بطوطه. (1376). سفرنامۀ ابن بطوطه (ترجمۀ محمدعلی موحد). تهران: انتشارات آگاه.
1
افضلالملک، غلامحسین. (1361). افضلالتواریخ (به کوشش منصوره اتحادیه و سیروش سعدوندیان). تهران: نشر تاریخ ایران.
2
امیری، مهراب. (1369). ده سفرنامه. تهران: نشر وحید.
3
اورسل، ارنست. (1382). سفرنامۀ قفقاز و ایران (ترجمۀ علیاصغر سعیدی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
4
باربارو، جوزوفا. (1349). سفرنامۀ ونیزیان در ایران (ترجمۀ منوچهر امیری). تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
5
پوراحمد، احمد. (1370). جغرافیا و ساخت شهرکرمان. تهران: دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی.
6
پوراحمد، احمد و پوراحمد، عطیه. (1393). ساخت فضایی شهر در ایران قبل و بعد از اسلام. شهر پایدار، 1(1)، 21-36.
7
تاورنیه، ژان باتیست. (1336). سفرنامۀ تاورنیه (ترجمۀ ابوتراب نوری). اصفهان: انتشارات کتابخانۀ سنائی.
8
توسلی، محمود. (1381). ساخت شهر و معماری در اقلیم گرم و خشک. تهران: انتشارات پیام پیوند نو.
9
جعفرپور، ابراهیم. (1368). بناها و شهر دامغان. تهران: نشر فضا.
10
حمیدی، ملیحه. (1376). استخوانبندی شهر تهران (ج. 1). تهران: سازمان مهندسی و عمران شهر تهران.
11
خادمزاده، محمدحسن. (1388). محلات تاریخی شهر یزد. تهران: انتشارات سبحان نور.
12
خدایی، زهرا و تقوایی، علیاکبر. (1390). شخصیت شناسی شهر اسلامی؛ با تأکید بر ابعاد کالبدی شهر اسلامی. مطالعات شهر ایرانی اسلامی، (4)، 103-113.
13
دلاواله، پیتر. (1370). سفرنامۀ پیترو دلاواله (ترجمۀ شعاعالدین شفا). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
14
دیولافوا، ژان. (1371). ایران، کلده و شوش (ترجمۀ علی محمد فرهوشی). تهران: دانشگاه تهران.
15
زنگیآبادی، علی. (1370). جغرافیا و برنامهریزی شهری کرمان (ج. 1 و 2). کرمان: مرکز کرمانشناسی.
16
سایکس، سر پرسی مولزورث. (1363). ده هزار مایل سیر در کشور شاهنشاهی (ترجمۀ حسین سعادت نوری). تهران: لوحه.
17
سرایی، محمدحسین. (1389). تحولات بازارهای ایرانی-اسلامی (مطالعه موردی بازار یزد). مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 1(2)، 25-37.
18
سرنا، کارلا. (1362). آدمها و آیینها در ایران (ترجمۀ علی اصغر سعیدی). تهران: انتشارات زوار.
19
سلطانیفرد، هادی و سیدمرادی، زهره سادات. (1395). دگرگونی جایگاه مسجد جامع در پیکرهبندی فضایی شهر اسلامی مورد مطالعه: مسجد جامع شهر سبزوار. پژوهشهای معماری اسلامی، 2(4)، 107-123.
20
شاردن، ژان. (1335). سیاحتنامۀ شاردن (ج. 7) (ترجمۀ محمد عباسی). تهران: انتشارات امیرکبیر.
21
شفقی، سیروس. (1387). پیشدرآمدی بر شهر اسلامی و افتراق آن با شهر غربی. مجموعه مقالات نخستین همایش آرمانشهر اسلامی. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
22
عاملی، سیدسعیدرضا و اخوان، منیژه. (1391). بازنمایی عناصر هویتبخش شهری در سفرنامهها (مطالعۀ مقایسهای تهران و شهرستانهای استان تهران). مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 1(4)، 75-100.
23
فلامکی، محمدمنصور. (1368). شهر ایرانی در تجربۀ جهانی. تهران: نشر فضا.
24
فلاندن، اوژن. (1356). سفرنامۀ اوژن فلاندن به ایران (ترجمۀ حسین نورصادقی). تهران: چاپخانۀ روزنامۀ نقش جهان.
25
فلاندن، اوژن. (1393). سفر به ایران (تصویری از ایران دوران قاجار) (ترجمۀ عباس آگاهی). اصفهان: نقش مانا.
26
کاتب یزدی، احمدبن حسین. (1386). تاریخ جدید یزد. تهران: موسسۀ انتشارات امیرکبیر.
27
کرزن، جورج. (1349). ایران و قضیۀ ایران (ج. 2) (ترجمۀ غلامعلی وحید مازندرانی). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
28
کلاویخو، روی گونزالس. (1374). سفرنامۀ کلاویخو (ترجمۀ مسعود رجبنیا). تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
29
کمپفر، انگلبرت. (1363). سفرنامۀ کمپفر (ترجمۀ کیکاووس جهانداری). تهران: انتشارات خوارزمی.
30
کیانی، محمد یوسف. (1379). معماری ایران دورۀ اسلامی. تهران: سمت.
31
لوتی، پیر. (1372). بهسوی اصفهان (ترجمۀ بدرالدین کتابی). تهران: انتشارات اقبال.
32
منصوری، سیدامیر. (1386). دو دوره سازمان فضایی در شهر ایرانی: قبل و بعد از اسلام با استعانت از شواهد تحولات شهر کرمان. باغ نظر، 4(7)، 50-60.
33
منصوری، سیدامیر. (1392). سازمان فضایی در شهر اسلامی ایران. هنر و تمدن شرق، 1(1)، 51-62.
34
منصوری، سید امیر و دیزانی، احسان. (1395). سیر تحول سازمان فضایی شهر قزوین از ابتدا تا دوران معاصر. تهران: پژوهشکدۀ نظر.
35
منصوری، سیدامیر و محمدزاده، شبنم. (1396). تحولات سازمان فضایی شهر تبریز از اوایل اسلام تا دورۀ قاجار. باغ نظر، 14(51)، 21-32.
36
موریه، جیمز. (1386). سفرنامۀ جیمز موریه (ج. 2) (ترجمۀ ابوالقاسم سری). تهران: نشر توس.
37
موسوی، احمد. (1368). تاریخ شهر دامغان. (ویراستار ابراهیم جعفرپور)، بناها و شهر دامغان، تهران: نشر فضا.
38
موسیپور، محمدیاسر. (1396). تحلیلی بر مبانی هستیشناسی و معرفتشناسی نظریۀ برخاسته از زمینه. کیمیای هنر، ۶(۲۵)، ۷-۲2.
39
مینورسکی، ولادیمیر. (1337). تاریخ تبریز (ترجمۀ عبدالعلی کارنگ). تبریز: آیدین.
40
نظری قنبری، سارا و علیپور، سارا. (1397). سکونت و پیدایش شهر. معماریشناسی، 1(1)، 1-6.
41
وارثی، حمیدرضا، زنگیآبادی، علی و وفایی، ابوذر. (1385). سیر تحولات تاریخی و کالبدی بافت قدیم شهر کاشان. کاشانشناسی، (3)، 127-155.
42
Mansouri, S. A. (1997). Etude des évolutions de la ville et de l’architecture de Kerman, Sous la direction du Professeur Gerard Monnier. Thèse de doctorat, Université de Paris I, Panthéon-Sorbonne.
43
de Bruyn, C. (1718). Voyages par la Moscovie en Perse et aux Indes Orientales, ouvrage enrichi des tailles douces. Paris: Freres Wetstein.
44
ORIGINAL_ARTICLE
منظر آب-محور، نقش نظام آبی در شکلگیری منظر باغستان سنتی قزوین و حفاظت از آن
بخش مهمی از تمدن ایران در پیوند با مدیریت و بهرهبرداری از منابع آبی در مقیاسهای مختلف شکلگرفته است. باغستان سنتی قزوین از نمونههای منحصربهفرد در پیوند میان زیرساختهای آبی و توسعۀ سکونتگاههای انسانی در فلات ایران بهشمار میرود. در نیم قرن اخیر، باغستان بهصورتهای مختلف با نابودی و تخریب روبرو بوده و اهمیت حفاظت منظر آن در دهههای اخیر مورد بحث قرار گرفته است. این نوشتار با سؤال از چگونگی حفاظت از منظرباغستان، با شیوۀ تفسیری-تاریخی به خوانش منظر باغستان قزوین از دریچۀ زیرساخت آبی شکلدهنده به آن میپردازد. به این منظور با رجوع به مستندات تاریخی، تصاویر و نقشهها، در کنار مطالعات معاصر در باب باغستان قزوین و رجوع به تاریخ شفاهی، مصاحبه با متولیان و باغداران، به واکاوی نقش زیرساخت آبی در شکلگیری مؤلفهها و فرایندهای شکلدهنده به منظر باغستان قزوین میپردازد. درنهایت این نوشتار منظر باغستان قزوین را منظری آب-محور برمیشمارد. منظری که در تمامی مقیاسهای سرزمینی، محلی تا خُرد متأثر از نحوۀ مدیریت و بهرهبرداری از منابع آبی بوده است. به این ترتیب حفظ و احیای منظر باغستان قزوین را درگرو حفظ و احیای سیستم سنتی آبی آن بهعنوان مؤلفۀ بنیادی منظر باغستان میداند.
http://www.manzar-sj.com/article_125789_afb1aef330c05f198bfdb176bbd3e474.pdf
2021-06-22
30
41
10.22034/manzar.2021.247604.2087
باغستان سنتی قزوین
زیرساخت آبی
منظر آب-محور
خوانش منظر
حفاظت منظر
محمد
اکبریان
mohammad171994@yahoo.com
1
کارشناسی ارشد معماری منظر، گروه معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.
AUTHOR
آیدا
آل هاشمی
ayda_alehashemi@yahoo.com
2
استادیار، گروه معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.
LEAD_AUTHOR
عارف
نوری
arefnory94@gmail.com
3
پژوهشگر دکتری معماری، دانشکدۀ معماری و هنر، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
AUTHOR
آلهاشمی، آیدا و منصوری، سیدامیر. (1396). منظر؛ مفهومی در حال تغییر؛ نگاهی به سیر تحول مفهوم منظر از رنسانس تاکنون. باغ نظر، ۱۴(۵۷)، 33-44.
1
آلهاشمی، آیدا. (1399). پیوند زیرساختهای آبی سنتی و نظام محلهای در شهرهای ایران؛ ساختارشهری و زیرساخت آبی در شهر سمنان. هنر و تمدن شرق، ۸(۲۷)، ۵-۱۴.
2
ابن حوقل. (1366). سفرنامۀ ابن حوقل: ایران در صوره الارض (ترجمۀ جعفر شعار). تهران: امیرکبیر.
3
احمدی، پویا. (1388). باغستانهای پیراشهری قزوین. بن، (81-80 ). 24-36.
4
اخویزادگان، عباس. (1381). طرح مطالعاتی احیاء و ساماندهی باغات سنتی قزوین. قزوین: سازمان شهرداری قزوین.
5
اندرودی، الهام و صحراکاران، بتول. (1396الف). اصول و راهبردهای حفاظت از منظر فرهنگی باغستان بومی تاریخی شهر قزوین با تمرکز بر میراث مصنوع. صفه، 27(4)، 93-110.
6
اندرودی، الهام و صحراکاران، بتول. (1396ب). منظر فرهنگی باغستان سنتی قزوین: بررسی مفاهیم پایه و تحلیل عناصر و خصیصهها در حوزة کالبدی. باغ نظر، 14(50)، 39-48.
7
اصطخری، ابواسحق ابراهیم. (1340). مسالک و ممالک. به کوشش: ایرج افشار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
8
اورسل، ارنست. (1382). سفرنامۀ قفقاز و ایران (ترجمۀ علی اصغر سعیدی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
9
بهشتی، سید محمد. (1390). باغات قزوین؛ اهلی شدن و اهلی کردن. سومین کنفرانس بین المللی آب، محیط زیست و توسعۀ پایدار در مناطق خشک و نیمه خشک. تاریخ مراجعه: 20/06/1398. قابل دسترس در: http://www.beheshti.me/wp-content/uploads/2014/05/SMD-903-BaghatQazvin.pdf
10
بهلر، الکساندر. (1356). سفرنامۀ بهلر: جغرافیای رشت و مازندران در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار. به کوشش: علیاکبر خداپرست. مشهد: توس.
11
تاورنیه، ژان باتیست. (1336). سفرنامۀ تاورنیه (ترجمۀ ابوتراب نوری). اصفهان: کتابفروشی تأیید.
12
جمشیدی، محبوبه. (1391). روند شکلگیری باغات سنتی قزوین و تأثیر آن در حیات و پایداری شهر. پایاننامۀ منتشرنشدۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.
13
حاجی کریمی، مهدی. (25/10/1398). مصاحبۀ شخصی.
14
دبیرسیاقی، محمد. (1381). سیر تاریخی بنای شهر قزوین و بناهای آن: از آغاز تا سال ۱۳۲۰ هجری شمسی با فهرست و نقشهها و تصاویر. قزوین: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان قزوین.
15
دیزانی، احسان. (1395). باغستان سنتی قزوین. منظر، 8(37)، 40-47.
16
دیولافوا، ژان. (1371). ایران کلده و شوش (ترجمۀ علی محمد فرهوشی). تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
17
رازی، امین احمد. (1378). تذکره هفت اقلیم (ج. 2). تصحیح: سید محمدرضا ظاهری. تهران: سروش.
18
رحمانی، حمید. (05/03/1398). مصاحبۀ شخصی.
19
سلطانی محمدی، مهدی. (۱۳۹۶). مطالعۀ تأثیرات قنات بر ساختار کالبدی بافت محمدیه قزوین. معماری اقلیم گرم و خشک، ۵(۶)، ۹۷-۱۱۴.
20
سیمیاری، سلمان. (05/03/1398). مصاحبۀ شخصی.
21
شاردن، ژان. (1335). سیاحتنامۀ شاردن (ج. 3) (ترجمۀ محمد عباسی). تهران: امیرکبیر.
22
صفینژاد، جواد. (1383). تحلیل و تفسیر طومار آبیاری قرن هشتم (ه.ق.) شهر قزوین. تهران: وزارت نیرو، مؤسسۀ گنجینه ملی آب ایران.
23
عالمی، مهوش. (1388). باغهای شاهی و رابطههای شهری آنها. بن، (81-80)، 4-19.
24
قزوینی، زکریا بن محمد بن محمود. (1373). آثارالبلاد و اخبارالعباد (ج. 2) (ترجمۀ محمد مراد بن عبدالرحمن). تهران: دانشگاه تهران.
25
کرزن، جورج ناتانیل. (1367). ایران و قضیۀ ایران (ج. 1) (ترجمۀ غلامعلی وحید مازندرانی). تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی.
26
دوسرسی، کنت. (1362). ایران در ۱۸۴۰ - ۱۸۳۹م. (ترجمۀ احسان اشراقی). تهران: ستاد انقلاب فرهنگی، مرکز نشر دانشگاهی.
27
مامانتوف، ن. پ. (1309). حکومت تزار و محمدعلی میرزا (ترجمۀ شرفالدین میرزا قهرمانی). تهران: مطبعه سیروس.
28
مرلوپونتی، موریس. (۱۳۹۱). جهان ادراک (ترجمۀ فرزاد جابرالانصار). تهران: ققنوس.
29
مستوفی، حمدالله. (1362). نزهه القلوب. به کوشش: گای لیسترانج. تهران: دنیای کتاب.
30
مستوفی، حمدالله. (1364). تاریخ گزیده. به کوشش: عبدالحسین نوائی. تهران: امیرکبیر.
31
منصوری، سیدامیر و آلهاشمی، آیدا و جمشیدیان، محمد. (۱۳۹۳). سیستم آبی بخارا بهعنوان زیرساخت منظرین درون شهر. باغ نظر، ۱۱(۳۱)، ۱-۱۶.
32
مهندسین مشاور معماری و شهرسازی آورث. (1386). طرح ساماندهی و احیا باغستان سنتی قزوین (ج. 2 و 3). قزوین: سازمان شهرداری قزوین.
33
نامداریان، احمدعلی، بهزادفر، مصطفی و خانی، سمیه. (۱۳۹۵). نقش شبکۀ مادیها در تحولات سازمان فضایی اصفهان، از آغاز تا پایان دورۀ صفوی. مطالعات معماری ایران، ۵(۱۰)، ۲۰۷-۲۲۸.
34
گمرکچی، یوسف؛ اکبری، مهدی و یونسی، مهدی. (1398). برآورد حقابۀ زیستی باغستان سنتی شهر قزوین با استفاده از قابلیتهای سنجش از دور. محیطشناسی، 45(2)، 237-252.
35
ناصر خسرو قبادیانی. (1373). سفرنامۀ حکیم ناصرخسرو قبادیانی مروزی. به کوشش: محمد دبیرسیاقی. تهران: زوار.
36
Berque, A. (1995). Les Raisons du Paysage, de la Chine Aintique aux Environements de Synthèse. Paris: Hazan.
37
Berque, A. (2000). De peuples en pays ou la trajection paysagère. In M. Collot (ed.), Les Enjeux du Paysage, pp. 320- 329. Paris: Ousia.
38
Berque, A. (2013). Thinking through Landscape (A. M. Feenberg-Dibon, Trans.). New York: Routledge.
39
Bonine, M. E. (1979). The morphogenesis of Iranian cities. Annals of Association of American Geographers, 69(2), 2018-2224.
40
Bonine, M. E. (1982). From Qanat to Kort: Traditional irrigation terminology. Iran, 20, 145-159.
41
Bonine, M. E. (1989). Qanats, field systems, and morphology: Rectangularity on the Iranian plateau. In P. Beaumont, M. Bonine, and K. McLachlan (eds.), Qanat, kariz, and khattara: Traditional Water Systems in the Middle East and North Africa. London: School of Oriental and African Studies.
42
Council of Europe. (2000). European Landscape Convention [Details of Treaty No. 176]. Retrieved September 18, 2020, from http://www.coe.int./en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/176
43
English, P. W. (1966). City and Village in Iran; Settlement and Economy in the Kirman Basin. Madison: University of Wisconsin.
44
English, P. W. (1998). Qanats and Lifeworld in Iranian Plateau Villages. in J. Albert, M. Bernhardsson & R. Kenna (eds.), Transformations of Middle Eastern Natural Environments. Bulletin Series 103: Yale School of Forestry and Environmental Studies, Yale University Press.
45
Estaji, H. & Raith, K. (2016). The Role of Qanat and Irrigation Networks in the Process of City Formation and Evolution in the Central Plateau of Iran, the Case of Sabzevar. In F. F. Arefian & S. H. I. Moeini (eds.), Urban Change in Iran: Stories of Rooted Histories and Ever-accelerating Developments. switzerland: Springer International Publishing.
46
Ingold, T. (1993). The temporality of the landscape. World Archaeology, 25(2), 152-174.
47
Labbaf Khaneiki, M. (2020a). Cultural Dynamics of Water in Iranian Civilization. Netherlands: Springer.
48
Labbaf Khaneiki, M. (2020b). Water and Cultural Landscape, Case Study: Qanat of Qasem Abad, Yazd, Iran. In A. Alehashemi, J. F. Coulais, G. Hubert (eds.), Water & City; Hydraulic systems and Urban Structures. Paris: L’œil d’Or.
49
Olwig, K. R. (2004). This is not a Landscape: Circulating Reference and Land Shaping. In H. ALANG, H. SOOVÄLI, MARCANTROP & G. SETTEN (Eds.), European Rural Landscapes: Persistence and Change in a Globalising Environment. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
50
Spooner, B. (1974). City and River in Iran: Urbanization and Irrigation of the Iranian Plateau. Iranian Studies, 7(3), 681- 713.
51
Wylie, J. (2006). Depths and folds: on landscape and the gazing subject. Environment and Planning, 24(4), 519- 535.
52
ORIGINAL_ARTICLE
نسبت عمل زیبایی اکولوژیکی و طراحی حساس به آب در منظر
در سالهای اخیر مفهوم طراحی شهری حساس به آب بهعنوان رویکردی مؤثر در رفع مشکلات ناشی از روشهای متداول مدیریت آبهای سطحی در استرالیا مورد توجه قرار گرفته است و به بازیابی چرخۀ طبیعی آب در توسعۀ شهری کمک میکند. بهکارگیری تکنیکهای تبیینشده در این رویکرد جهت مدیریت و برنامهریزی بهینه، از سویی موجب بهبود کیفیت و کاهش حجم روانآب شده و از سوی دیگر فضای سبز را افزایش داده و فرایندهای طبیعی را با منظر شهر تلفیق میکند. از آنجا که رویکرد طراحی حساس به آب غالباً بر حوزههای فنی و تکنیک-محورِ مداخلات محیطی متمرکز است، به نظر میرسد بهتنهایی نمیتواند یک راهحل جامعنگر برای مداخلات محیطی باشد. بنابراین این فرضیه مطرح میشود که طراحی حساس به آب با بهکارگرفتن اصول طراحی زیبایی اکولوژی، میتواند منجر به مدلی منظرین جهت مداخلۀ محیطی شود. این مقاله با استفاده از مرور ادبیات تحقیق، خلأهای موجود در این رویکرد فنی را شناسایی کرده و با استدلال منطقی و با توجه به جایگاه رویکرد حساس به آب در توسعه و ضرورت زیبایی اکولوژی برای ایجاد منظر پایدار، به تحلیل و انطباق مؤلفههای بهدستآمده از ادبیات پژوهش میپردازد. از آنجا که تکنیکهای حساس به آب برای سازگاری با شرایط متغیر محیط از فرایندهای طبیعی الگو میگیرند، بنابراین از زیبایی طبیعت برخوردار بوده (لازم به ذکر است که زیبایی طبیعت اثباتشده است) ولی چگونگی ارتباط آن با فرهنگ تعریف نشده است. زیبایی اکولوژی بهعنوان عنصر ارتباطدهندۀ اکولوژی و فرهنگ در طراحی منظر میتواند مسیر رسیدن به طراحی منظر را با اقدامات و راهکارهای طراحی شهری حساس به آب مشخص کرده و بُعد ذهنی و انسانی منظر را ارتقا بخشد.
http://www.manzar-sj.com/article_124923_7b6917404257fd2731223f02c64b121a.pdf
2021-06-22
42
53
10.22034/manzar.2021.234118.2064
طراحی شهری حساس به آب
مدیریت آبهای سطحی
مداخلات محیطی
زیبایی اکولوژی
منظر اکولوژی
نرگس
رمضانی
nargesramezani94@gmail.com
1
کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشگاه شیراز، ایران.
AUTHOR
امین
حبیبی
a_habibi@shirazu.ac.ir
2
عضو هیئت علمی گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه شیراز، ایران.
LEAD_AUTHOR
بل، سایمون. (1382). منظر؛ الگو، ادراک و فرایند (ترجمۀ بهناز امینزاده). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
1
حبیبی، امین. (1395). زیبایی محیطی؛ سهم شاخصهای زیبایی محیط در شناخت منظر شهر. منظر، 8(35)، 50-55.
2
کاظمی، فاطمه. (1392). استفاده از طراحی شهری حساس به آب برای مدیریت آبهای شهری. آب و توسعۀ پایدار، 1(1)، 29-34.
3
منصوری، سید امیر. (1389). زیباسازی و منظر شهری. نشست تخصصی سازمان زیباسازی شهر تهران. تهران: مرکز پژوهشی نظر، دانشگاه تهران و پژوهشکدۀ فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی.
4
Alberti, M. (2008). Advances in Urban Ecology: Integrating Humans and Ecological Processes in Urban Ecosystems. New York. Springer.
5
Bawden, T. (2009). Water sensitive urban design technical manual for the greater Adelaide region. Australian Planner, 46(4), 8-9.
6
BMT WBM. (2009). National guideline for Evaluating options for water sensitive urban design (WSUD).
7
Byoung-Wook, M. (2012). An ecological aesthetic in sustainable landscape design. Journal of the Korean Institute of Landscape Architecture, 40(2), 38-48.
8
Carlson, A. (2007). Environmental Aesthetics. Retrieved July 31, 2020 from https://plato.stanford.edu/ entries/environmental-aesthetics/
9
CSIRO. (1999). Urban Stormwater: Best Practice Environmental Management Guidelines. Melbourne: CSIRO Publishing.
10
CSIRO. (2006). Urban Stormwater: Best Practice Environmental Management Guidelines. Victoria: CSIRO Publishing.
11
DeKay, M. (2012). Five levels of sustainable design aesthetics: Perceiving and Appreciating Developmental Complexity. 28th Conference, Opportunities. Limits & Needs Towards an environmentally responsible architecture, Lima: Perú.
12
Franklin, C. (1997). Fostering Living Landscapes. In G. F. Thompson & F. R Steiner (eds.), Ecological Design and Planning. New York: John Wiley.
13
Gobster, P. H., Nassauer, J. I., Daniel, T. C. & Fry, G. (2007). The shared landscape: what does aesthetics have to do with ecology? Landscape Ecology, (22), 959-972.
14
Groat, L. N. & Wang, D. (2013). Architectural Research Methods. New York, NY: Wiley & Sons.
15
Hoban, A. (2019). Water Sensitive Urban Design Approaches and Their Description. In A. K. Sharma, T. Gardner and D. Begbie (eds.), Approaches to Water Sensitive Urban Design. Amsterdam, Netherlands: Elsevier, Inc.
16
Hosey, L. (2012). The Shape of Green: Aesthetics, Ecology, and Design. Washington: Island Press.
17
Hough, M. (2004). Cities & Natural Process: A Basis for Sustainability. New York: Routledge.
18
Hoyer J., Dickhaut W., Kronawitter L. & Weber B. (2011). Water Sensitive Urban Design –Principles and Inspiration for Sustainable Stormwater Management in the City of the Future. HafenCity: Universität Hamburg (HCU).
19
Koh, J. (1988). An ecological aesthetic. Landscape Journal, 7(2), 177-191.
20
Kovacs, Z. I., LeRoy, C. J., Fischer, D. G., Lubarsky, S. & Burke, W. (2006). How do aesthetics affect our ecology? Journal of Ecological Anthropology, 1(10), 60-65.
21
Lee-Hsueh, L. (2018). Ecological Aesthetics: Design Thinking to Landscape Beauty with Healthy Ecology. Landscape Architecture - The Sense of Places. Models and Applications. In M. Almusaed (ed.), Landscape Architecture: The Sense of Places, Models and Applications. London: IntechOpen.
22
Locatelli, L. (2016). Modelling the Impact of Water Sensitive Urban Design Technologies on the Urban Water Cycle. Kgs. Lyngby: Technical University of Denmark, DTU Environment.
23
Min, B. W. (2011). An Ecological Aesthetic in Restructuring Urban Landscapes Two Cases in Seoul. South Korea. Unpublished Doctoral Thesis, Arizona State University, Arizona, America.
24
Mozingo, L. A. (1997). The Aesthetics of Ecological Design: Seeing Science as Culture. Landscape Journal,16(1), 46-59.
25
Nassar, U. A., El-Samaty. H. S. & Waseef, A. A. (2017). Water sensitive urban design: a sustainable design approach to reform open spaces in low-income residential rehabilitation projects in Egypt. Journal of Urban Planning, Landscape & environmental Design, 2(3), 123-148.
26
Nassauer, J. I. (1988). Landscape care: Perceptions of local people in landscape ecology and sustainable development. Landscape and Land Use Planning, 8, 27-41.
27
Nassauer, J. I. (1997). Cultural Sustainability: Aligning Aesthetics and Ecology. In J. I. Nassauer (eds.), Placing Nature: Culture and Landscape Ecology. Washington D.C.: Island Press.
28
National Water Commission. (2004). Intergovernmental agreement on a National Water Initiative. Commonwealth of Australia and the Governments of New South Wales. Victoria, Queensland, South Australia: the Australian Capital Territory and the Northern Territory.
29
Nice, k. (2016). Development, Validation, and Demonstration of the VTUF-3D v1.0 Urban Micro-Climate Model to Support Assessments of Urban Vegetation Influences on Human Thermal Comfort. Unpublished Doctoral Thesis, School of Earth, Atmosphere and Environment, Monash University, Australia.
30
Parsons, R. & Daniel, T. C. (2002). Good looking: in defense of scenic landscape aesthetics. Landscape and Urban Planning, 60(1), 43-56.
31
Radcliffe, J. C. (2019). History of Water Sensitive Urban Design/Low Impact Development Adoption in Australia and Internationally. In K.A. Sharma, T. Gardner & D. Begbie (eds.), Approaches to Water Sensitive Urban Design: Potential, Design, Ecological Health, Urban Greening, Economics, Policies, and Community Perceptions.Cambridge: Woodhead Publishing.
32
Svabo, C. & Ekelund, K. (2015). Environmental aesthetics: Notes for design ecology. Nordes, 1(6), 1-9.
33
Vernon, B. & Tiwari, R. (2009). Place-Making through Water Sensitive Urban Design. Sustainability, 1(4), 789-814.
34
Vroom, M. J. (2006). Lexicon of Garden and Landscape Architecture. Basel, Switzerland: Birkhäuser
35
Sharma, A.K., Pezzaniti, D., Myers, B., Cook, S., Tjandraatmadja, G., Chacko, P., Chavoshi, S., Kemp, D., Leonard, R., Koth, B. & Walton, A. (2016). Water sensitive urban design: An investigation of current systems, implementation drivers, community perceptions and potential to supplement urban water services. Water, 8(7), 272.
36
Steiner, F. (2018). Toward an ecological aesthetic. Socio-Ecological Practice Research, (1), 33-37.
37
Thorne, J. F. & Huang, Ch. Sh. (1991). Toward a landscape ecological aesthetic: methodologies for designers and planners. Landscape and Urban Planning, 21(1-2), 61-79.
38
Wong, T. H. F. & Brown, R. (2008). Transitioning to water sensitive cities: ensuring resilience through a new hydro-social contract. 11th International Conference on Urban Drainage, Edinburg, Scotland, UK.
39
Wong, T. H. F. & Brown, R. R. (2009). The water sensitive city: principles for practice. Water Science & Technology-WST, 60(3), 673-682.
40
Zhiliang, L. (2012). Water Sensitive Urban Design Cost Balance Model through Life Cycle Costing Methods. University of Western Australia.
41
ORIGINAL_ARTICLE
روایت منظرین سقاخانه در شهر ایرانی
در معماری بومی ایران، عناصر صوری متعددی بهچشم میخورد که با مطالعۀ جنبههای دیگر نشان میدهد تنها جهت یک کارکرد خاص بنا نشدهاند.سقاخانهها از جملۀ این عناصر هستند. سقاخانهها در ایران و در شهرهای این سرزمین، به تعداد بسیار دیده میشوند و بعضی از آنها، اثری بسیار زیبا هستند و از لحاظ معماری منحصربهفردشان، بسیار مورد توجه قرار میگیرند. نمادها، آداب و رسوم، اعتقادات و باورهای مربوط به سقاخانهها در برگیرندۀ فرهنگ ویژۀ سقاخانهای است. از طرفی این بنا تحت تأثیر فرهنگ و اعتقادات مردم جامعه، دارای کارکردهای مختلفی در سطح جامعه شدهاند. روایت منظرین سقاخانهها با هدف بازتعریف هویت و معنای عمیق این عناصر در سطح جامعه انجام شده است. به این منظور، مطالعات اسنادی با استفاده از منابع عملی صورت پذیرفته و علاوه بر بررسی ریشههای پیدایش سقاخانه، به کارکردهای مختلف آن در جامعۀ ایرانی نیز توجه شده است. چهار دسته کارکردهای مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، هنری از جمله کارکردهایی هستند که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته و از جنبههای مختلف به آنها نگریسته شده است. این کارکردها خود به دستههای جزئیتر تقسیم میشوند که معرف هویت سقاخانه در طول تاریخ و بیانگر نحوۀ تعامل جامعه با این عنصر مهم معماری در شهر ایرانی-اسلامی هستند. با توجه به این هویتها، این مکان خاص با توجه به تمایز و انحصاری که به لحاظ معنایی داراست، میتواند بهعنوان جاذبهای منحصربهفرد در گردشگری فرهنگی مذهبی مورد توجه قرار گیرد.
http://www.manzar-sj.com/article_125945_a0d88b844d9b472631d69116a3a1c86e.pdf
2021-06-22
54
61
10.22034/manzar.2021.242210.2078
سقاخانه
منظر
گردشگری شهری
کارکرد
ایران
سعیده
درخش
s.derakhsh59@gmail.com
1
دانشگاه علم و هنر، دانشکدۀ علوم انسانی، گروه مدیریت، یزد، ایران.
LEAD_AUTHOR
مهدی
باصولی
basouli@acecr.ac.ir
2
دکتری مدیریت گردشگری، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران.
AUTHOR
ابراهیمی، شهناز. (1385). سقاخانههای تهران. فرهنگ مردم ایران، (7 و 8)، 39-56.
1
احمدی ملکی، رحمان. (1377). سقاخانههای قدیمی تهران. وقف میراث جاویدان، (23 و 24)، 84-89.
2
اسدی کیارس، داریوش. (1387). نقاشی: تندیس نصرت رحمانی [یک یادآوری برای: حسین زندهرودی و نقاشان سقاخانه]. تندیس، (141)، 6-7.
3
اطیابی، اعظم. (1383). سقاخانههای اصفهان. فرهنگ مردم، (10)، 55-61.
4
اعتمادی، احسان. (1377). سقاخانه. مطالعات هنرهای تجسمی، (3)، 29-40.
5
افضل طوسی، عفتالسادات و مانی، نسیم. (1392). سنگابهای اصفهان، هنر قدسی شیعه. باغ نظر، 10(27)، 49-60.
6
امینزاده، بهناز. (1389). زیبایی و هویت مکان. هویت شهر، (7)4، 3-14.
7
باصولی، مهدی. (1397). نگاه منظرین به حمام عمومی، عناصر و کارکردهای آن. منظر، 10(45)، 34-43.
8
بنیادلو، نادیا. (1381). سقاخانههای تهران. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
9
بهمنیار، هاشم و طالبی، مهناز. (1394). نقش سقاخانهها در هویتبخشی اسلامی به فضاهای شهری ایران با تجلی فرهنگ عاشورایی. همایش ملی معماری و شهرسازی هویت گرا، مشهد، ایران.
10
جعفرنژاد، سیدرضا و جعفرنژاد، سیدحسین. (1396). نقش آیکونگرافی در تکایا و سقانفار (سقاخانه) مازندران. تحقیقات جدید در علوم انسانی، 3(25)، 87-109.
11
دادمهر، منصور. (1378). پژوهشی دربارۀ سقاخانهها و سنگابهای اصفهان. اصفهان: انتشارات گلها.
12
زارعی، صفیه و گلزاریان، مهسا. (1391). مفاهیم موجود در معماری سقاخانه با تأثیرپذیری از مکتب شیعه. اولین همایش ملی اندیشهها و فنآوری های نو در معماری، تبریز، ایران.
13
زارعی، محمد ابراهیم و حبیبی، حسین. (1392). سقاخانه و سیر اندیشۀ ایرانیان در پسزمینۀ این نوع بنا؛ مطالعۀ موردی: سقاخانۀ ارباب میرزای شهرکرد. پژوهشهای باستان شناسی ایرانیان، 3(4)، 37-56.
14
ستاریفرد، شهرام. (1392). سقاخانهها؛ بیانی از هویت اسلامی شهرهای ایرانی. همایش معماری و توسعۀ پایدار، بوکان، ایران.
15
شهری، جعفر. (1357). گوشهای از تاریخ اجتماعی تهران قدیم. تهران: امیرکبیر.
16
شیخ مهدی، علی و قمی، مصطفی. (1390). پستمدرنیسم در مکتب سقاخانه: آمیختگی سنت و مدرنیسم. کتاب ماه هنر، (151)، 120-127.
17
صفری، محمد و دقیقی، غزال. (1395). بررسی جنبههای نمادین آب در اسلام. سومین کنفرانس بینالمللی پژوهش در علوم و تکنولوژی، برلین، آلمان.
18
عناصری، جابر. (1382). سلطان کربلا: شرح واقعۀ عاشورا و آئئینهای سوگواری اباعبدالله الحسین(ع). تهران: انتشارات زرین و سیمین.
19
عناصری، جابر. (1383). تأثیر تشیع بر ابنیه، اماکن و زیارتگاههای مذهبی ایران. شیعهشناسی، 2(7)، 121-146.
20
فرهوشی، بهرام. (1370). ایرانویچ. تهران: دانشگاه تهران.
21
قابلی، حمیده. (1390). بررسی معماری سقاخانهها از دیدگاه کهنالگوها. اولین همایش معماری و شهرسازی اسلامی، تبریز، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
22
کیانی، محمد یوسف. (1379). معماری ایران دورۀ اسلامی. تهران: سمت.
23
م. ن. (1369). تاریخچۀ وهابیت و زمینههای رشد وهابیگری، درسهایی از مکتب اسلام. فلسفه، کلام و عرفان، 30(11)، 19-22.
24
مستوفی، عبدالله. (1360). شرح زندگانی من. تهران: انتشارات زوار.
25
ملکی، حسین. (1370). تهران در گذرگاه تاریخ ایران. تهران: انتشارات اشاره.
26
منصوری، سیدامیر و شفیعا، سعید. (1398). آشنایی با منظر (گردشگری منظر). تهران: مهکامه.
27
منصوری، سیدامیر. (1383). درآمدی بر شناخت معماری منظر. باغ نظر، 1(2)، 69-78.
28
نجمی، ناصر. (1362). ایران قدیم و تهران قدیم. تهران: جانزاده.
29
نوربرگ شولتز، کریستیان. (1382). معماری: معنا و مکان (ترجمۀ ویدا نوروز برازجانی). تهران: انتشارات جان جهان.
30
نونش، خوائو. (1392). منظر، زمینة ادراک تحول. منظر، 5(23)، 50-52.
31
هاشمی، زهره و جعفری، علیاکبر. (1395). سقاخانهسازی و تجلی هنر شعرنویسی بر آن، هنری فراموششده. نخستین همایش بین المللی هنر و صناعات در فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی با تأکید بر هنرهای رو به فراموشی، اصفهان، ایران.
32
وحدت، سلمان؛ کریمی مشاور، مهرداد و بخشی بالکانو، عادل. (1394). تحلیل فضایی-مکانی عوامل مؤثر در ایجاد معنای مکان از دیدگاه کاربران و شهرسازان، نمونه موردی: شهر ارومیه. آمایش جغزافیایی فضا، 7(26)، 129-143.
33
یاراحمدی، مهدی. (1389). قتل ایمبری کنسولیار آمریکا در سقاخانۀ تهران و پیامدهای آن بر صحنۀ سیاست داخلی و خارجی ایران. حافظ، (72)، 16-21.
34
یاوری، احمدرضا. (1359). شناختی از کشاورزان سنتی ایران. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
35
Safadi,Y. H. (1978). Calligraphi Islamic. London: Thames and Husdon.
36
ORIGINAL_ARTICLE
طراحی و برنامهریزی تابآور رودخانههای شهری در مواجهه با آشوب سیل (برنامهریزی تابآور رودخانۀ درکه)
تابآوری بهعنوان رویکردی نوین در دهههای اخیر جهت بازیابی مؤلفههای محیطی و اجتماعی رودخانههای شهری در مواجهه با آشوبهای سیل و خشکسالی مورد توجه متخصصین بهویژه معماران منظر قرار گرفته است. رودخانۀ درکه بهعنوان یکی از رودخانههای شهری تهران طی سالهای متمادی، علیرغم وجود زیرساختهای کنترل سیل، کانالکشی و تراسبندیهای متعدد در بستر رود، در برابر آشوب سیل و پیامدهای آن آسیبپذیر بوده و این امر نشاندهندۀ عدمکفایت این طرحها در کنترل سیلاب است. بههمیندلیل برنامهریزی و طراحی در راستای کاهش خطر سیل و افزایش پایداری رودخانۀ درکه امری ضروری محسوب میشود. در این راستا، این پژوهش در پی رهیافتی از معضلات و پیامدهای سیل رودخانۀ درکه است و در پی یافتن پاسخ به این پرسشهاست که آیا رویکرد نوین تابآوری جایگزین مناسبی برای رویکردهای تکبعدی و مهندسی در راستای مدیریت رودهاست؟ این رویکرد چگونه میتواند محیط آشوبناک رود درکه را به محیطی پایدار و سازگار با محیط تبدیلسازد؟ بر این اساس، این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با مرور فشردۀ ادبیات نظری، شاخصهای تابآوری را گردآوری کرده است؛ سپس استراتژیهای طراحی براساس تعاریف، استخراج شدهاند و راهکارهای طراحی رود درکه -بهعنوان نمونه موردی- در مواجهه با آشوب سیل ارائه شده است. این پژوهش با تکیه بر هفت شاخص تفکر تابآوری که عبارتند از: افزونگی، تنوع، استحکام، ارتباط یا اتصال، یادگیری، خودسازماندهی و تغییرپذیری، به ارائۀ استراتژیهایی اعم از تنوع فضایی و زیستی، افزایش دانش، توانایی و مهارت افراد بومی و استفاده از تجربۀ آنها در سیلهای گذشته، استحکام در مؤلفههای انسانساخت و طبیعی و تقویت ارتباط فضایی و پیوستگی مؤلفههای طراحی و همچنین خودسازماندهی منابعزیستی و اجتماعی جهت طراحی رود درکه در برابر آشوب سیل پرداخته است. این برنامهریزی و طراحی جامع شامل ابعاد مختلف محیطی و اجتماعی است که میتواند جایگزین مناسبی برای کانالهای کنترل سیلاب و تراسبندیهای بستر رود باشد. همچنین این برنامهریزی میتواند بهعنوان الگویی برای رودهای شهری ایران و جهان در شرایط مشابه مورد استفاده قرار گیرد.
http://www.manzar-sj.com/article_128891_f19c25b242a73b57084c5a79272c9cb4.pdf
2021-06-22
62
75
10.22034/manzar.2021.256203.2102
رودخانۀ درکه
تابآوری
شاخصهای تابآوری
سیل
معماری منظر
دلارام
سبک رو
delaram.sabokro@ut.ac.ir
1
کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
LEAD_AUTHOR
فرشاد
بهرامی
farshad.bahrami@ut.ac.ir
2
کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
AUTHOR
حشمت الله
متدین
motedayn@ut.ac.ir
3
گروه معماری منظر، دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
AUTHOR
آلهاشمی، آیدا؛ باقری، یوسف و اخوان، عرفان. ( 1394 ). هویت طبیعی یا تحمیلی؟ بوستان جوانمردان، منظرهسازی در درۀ کن. منظر، 7(31)، 94-103.
1
اصلانی، فرشته و مهدیپور، هاله. (1393). مدیریت بحران در کاهش خطرپذیری در برابر زلزله مورد مطالعاتی: شهر تهران. دومین کنگرۀ بینالمللی سازه، معماری و توسعۀ شهری، تبریز.
2
اسکان نیوز. (1399). تعطیلی مجموعه سعدآباد و رستورانهای دربند و درکه بهدلیل احتمال وقوع سیل. تاریخ مراجعه: 29/09/1399، قابل دسترس در: https://www.eskannews.com//news/18302/
3
بنتلی، یان. (1389). محیطهای پاسخده؛ کتاب راهنمای طراحان (ترجمۀ مصطفی بهزادفر). چاپ پنجم. تهران: دانشگاه علم و صنعت.
4
جیکوبز، جین. (1386). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ امریکایی (ترجمۀ حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی). تهران: دانشگاه تهران.
5
بهرامی، فرشاد؛ آلهاشمی، آیدا و متدین، حشمتالله. (1398). رودخانههای شهری و تفکر تابآوری در برابر آشوب سیل، برنامهریزی تابآور رودخانۀ کن. منظر، 11(47)، 73-60.
6
بهرامی، فرشاد و همتی، مرتضی. (1399). منظر تابآور: مفهومی غیرمنظری، بررسی و ارزیابی تعاریف موجود در حوزة تابآوری منظر، مرور فشردۀ ادبیات نظری. منظر، 12(50)، 40-49.
7
بهرامی، فرشاد. (1397). درۀ درکه، بهمثابۀ شارباغ ایرانی. منظر، 10(43)، 34-41.
8
خبرگزاری برنا. (1399). تهران، محل وقوع یکی از ۱۲ سیل ویرانگر ایران. تاریخ مراجعه: 27/02/1399، قابل دسترس در: https://www.borna.news/fa/tiny/news-1003043
9
استیسی، رالف. (1387). مدیریــت بــر ناشــناختههــا: مــرزی راهبــردی بین نظــم و آشــفتگی در مدیریت سازمانها (ترجمۀ محسن قدمی و مسعود نیازمند). تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
10
رضایی، محمدرضا؛ رفیعیان، مجتبی و حسینی، سیدمصطفی. (1394). سنجش و ارزیابی میزان تابآوری کالبدی اجتماعهای شهری در برابر زلزله (مطالعۀ موردی: محلههای شهر تهران). پژوهشهای جغرافیای انسانی، 47(4)، 609-623.
11
سبکرو، دلارام. (1398). طراحی منظرین رودکنار اوین-درکه با رویکرد بومشناسانه. پایاننامۀ کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکدۀ هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
12
قرایی، فریبا؛ مثنوی، محمدرضا و حاجیبنده، مونا. (1396). بسط شاخصهای کلیدی سنجش تابآوری مکانی-فضایی شهری؛ مرور فشردۀ ادبیات نظری. باغ نظر، 14(57)، 19-33.
13
قنواتی، عزتالله؛ صفاری، امیر؛ کرم، امیر؛ نجفی، اسماعیل و جهاندار، غلامحسین. (1395). بررسی ویژگی های هیدروژئومورفولوژیک حوضههای آبریز کلانشهر تهران با تأکید بر سیلخیزی. هیدروژئومورفولوژی، 3(6)، 33-54.
14
کریمی مشاور، مهرداد. ( 1392 ). توان روددرهها در توسعۀ شهر. منظر، 5(22)، 52 - 55 .
15
همتی، مرتضی. (1394). سازگاری: رویکرد طراحی در محیط آشوبناک. منظر، 7(32)، 74-81.
16
Adger, W. N., Hughes, T. P., Folke, C., Carpenter, S. R. & Rockström, J. (2005). Social-ecological resilience to coastal disasters. Science, 309(5737), 1036-1039.
17
Ahern, J. (2011). From fail-safe to safe-to-fail: Sustainability and resilience in the new urban world. Landscape and Urban Planning, 100(4), 341-43.
18
Ahern, J. (2011). Urban landscape sustainability and resilience: The promise and challenges of integrating ecology with urban planning and design. Landscape Ecology, 28(6), 3-12.
19
Alberti, M. & Marzluff, J. M. (2004). Ecological resilience in urban ecosystems: Linking urban patterns to human and ecological functions. Urban Ecosystems, 7(3), 241–265.
20
Allan, P. & Bryant, M. (2011). Resilience as a framework for urbanism and recovery. Journal of Landscape Architecture, 6(2), 34-45.
21
Anderies, J. M., Walker, B. H. & Kinzig, A. P. (2006). Fifteen weddings and a funeral: case studies and resilience-based management. Ecology and Society, 11(1), 21.
22
Antrobus, D. (2011). Smart green cities: from modernization to resilience?. Urban Research & Practice, 4(2), 207-214.
23
Bahadur, A. V., Ibrahim, M. & Tanner, T. (2010). The resilience renaissance? Unpacking of resilience for tackling climate change and disasters. Strengthening Climate Resilience Discussion Paper 1, Brighton: Institute of Development Studies.
24
Bahadur, A. V., Ibrahim, M. & Tanner, T. (2013). Characterising resilience: unpacking the concept for tackling climate change and development. Climate and Development, 5(1), 55-65.
25
Bell, S. (2012). Landscape: Pattern, Perception and Process. 2nd edition. London: Routledge.
26
Berkes, F., Colding, J. & Folke, C. (2003). Navigating social–ecological systems: building resilience for complexity and change. UK: Cambridge University Press, Cambridge.
27
Berkes, F. (2007). Understanding uncertainty and reducing vulnerability: lessons from resilience thinking. Natural Hazards, 41(2), 283-295.
28
Bruneau, M., Chang, R., Eguchi, G., Lee, T., O’Rourke, A. & Reinhorn, M. . . . Winterfeldt, W. A. (2003). A framework to quantitatively assess and enhance the seismic resilience of communities. Earthquake Spectra, 19(4), 733-52.
29
Carpenter, S. R. & Gunderson, L. H. (2001). Coping with collapse: Ecological and social dynamics in ecosystem management like flight simulators that train would-be aviators, simple models can be used to evoke people’s adaptive, forward-thinking behavior, aimed in this instance at sustainability of human–natural systems. BioScience, 51(6), 451-457.
30
Chelleri, L. & Olazabal, M. (2012). Multidisciplinary Perspectives on Urban Resilience. Spain: Basque Centerfor Climate Change.
31
Davoudi, S. & Strange, I. (2009). Space and Place in Twentieth Century Planning. In: S. Davoudi & I. Strange (eds.), Conceptions of Space and Place in Strategic Spatial Planning. London: Routledge.
32
Dovers, S. R., & Handmer, J. W. (1992). Uncertainty, sustainability and change. Global Environmental Change, 2(4), 262-276.
33
Eraydin, A. & Tasan-Kok, T. (2013). The Evaluation of Findings and Future of Resilience Thinking in Planning. In: A. Eraydin (ed.), Resilience Thinking in Urban Planning (pp. 229-239). Dordrecht: Springer.
34
Feliciotti, A. Romice, O. & Porta, S. (2016). Design for change: five proxies for resilience in the urban form. Open House International, 41(4), 23-30.
35
Folke, C. (2006). Resilience: The emergence of a perspective for social–ecological systems analyses. Global Environmental Change, 16(3), 253-267.
36
Folke, C., Carpenter, S. R., Walker, B., Scheffer, M., Chapin, T. & Rockström, J. (2010). Resilience thinking: integrating resilience, adaptability and transformability. Ecology and Society, 15(4), 20-28.
37
Folke, C. (2016). Resilience (republished). Ecology and Society, 21(4), 44.
38
Godschalk, D. R. (2003). Urban hazard mitigation: Creating resilient cities. Natural Hazards Review, 4(3), 136-143.
39
Gunderson, L. H. & Holling, C. S. (2002). Panarchy: Understanding Transformations in Human and Natural Systems. Washington D.C.: Island Press.
40
Hassler, U. & Kohler, N. (2014). Resilience in the built environment. Building Research and Information, 24(2), 119-129.
41
Holling, C. S. (2001). Understanding the complexity of economic, ecological, and social systems. Ecosystems, 4(5), 390-405.
42
Kirmayer, L. J., Dandeneau, S., Marshall, E., Phillips, M. K., & Williamson, K. J. (2012). Toward an ecology of stories: Indigenous perspectives on resilience. In M. Angar (ed.), The Social Ecology of Resilience (pp. 399-414). New York: Springer.
43
Klein, R. J., Nicholls, R. J. & Thomalla, F. (2003). Resilience to natural hazards: How useful is this concept?. Global environmental change part B: Environmental Hazards, 5(1), 35-45.
44
Liao, K. H. (2012). A theory on urban resilience to floods—A basis for alternative planning practices. Ecology and Society, 17(4), 48.
45
Linnenluecke, M. & Griffiths, A. (2010). Beyond adaptation: resilience for business in light of climate change and weather extremes. Business & Society, 49(3), 477-511.
46
Lu, P. & Stead, D. (2013). Understanding the notion of resilience in spatial planning: A case studyof Rotterdam, The Netherlands. Cities, (35), 200-212.
47
Macrae, C. (2010). Regulating resilience? Regulatory work in high-risk arenas. In: Hutter B (ed.), Anticipating Risks and Organizing Risk Regulation (pp. 139–160). Cambridge: Cambridge University Press.
48
Manyena, S. B. (2006). The concept of resilience revisited. Disasters, 30(4), 434-450.
49
Marcus, L. & Colding, J. (2014). Toward an integrated theory of spatial morphology and resilient urban systems. Ecology and Society, 19(4), 55-67.
50
Masnavi, M. R., Gharai, F. & Hajibandeh, M. (2018). Exploring urban resilience thinking for its application in urban planning: a review of literature. International Journal of Environmental Science and Technology, (16), 527-582.
51
Mayunga, J. S. (2007). Understanding and applying the concept of community disaster resilience: a capital-based approach. Summer academy for social vulnerability and resilience building, 1(1), 1-16.
52
Meerow, S. & Stults, M. (2016). Comparing conceptualizations of urban climate resilience in theory and practice. Sustainability, (8), 2-16.
53
Müller, B. (2011). Urban and Regional Resilience – A New Catchword or a Consistent Concept for Research and Practice? In B. Müller (ed.), Urban and regional resilience: How do cities and regions deal with change? (pp 1–14). Berlin: Springer-Verlag.
54
Mwangi, E & Ostrom, E. (2009). A century of institutions and ecology in East Africa’s rangelands: Linking institutional robustness with the ecological resilience of Kenya’s Maasailand. In: Beckmann, V., Padmanabhan, M. (eds.), Institutions and Sustainability: Political Economy of Agriculture and the Environment (pp. 195–221). Dordrecht: Springer.
55
Rockefeller Foundation. (2009). Building Climate Change Resilience. Rockefeller Foundation White Paper.
56
Sharifi, A., & Yamagata, Y. (2016). Urban resilience assessment: multiple dimensions, criteria, and indicators. In: Y. Yamagata & H. Maruyama (eds.), Urban Resilience, Advanced Sciences and Technologies for Security Applications. Switzerland: Springer International Publishing.
57
Suárez, M., Gómez-Baggethun, M., Benayas, J. & Tilbury, D. (2016). Towards an urban resilience index: A case study in 50 Spanish cities. Sustainability, 8(8), 1-19.
58
Twigg, J. (2007). Characteristics of a Disaster-Resilient Community: A Guidance Note. DFID Disaster Risk Reduction Interagency Coordination Group.
59
Tyler, S. & Moench, M. (2012). A framework for urban climate resilience. Climate and Development, 4(4), 311-326.
60
Walker, B., C. Holling, S. R., Stephen, R., Carpenter, A. & Kinzing, A. (2004). Resilience, adaptability and transformability in social–ecological systems. Ecology and Society, 9(2), 5.
61
Walker, B. & Salt, D. (2006). Resilience Thinking: Sustaining Ecosystems and People in a Changing World. Washington D.C, USA: Island Press.
62
Walker, B. H., Abel, N., Anderies, J. M. & Ryan, P. (2009). Resilience, adaptability, and transformability in the Goulburn-Broken Catchment, Australia. Ecology and Society, 14(1), 12-35.
63
Wardekker, J. A., de Jong, A., Knoop, J. M., & van der Sluijs, J. P. (2010). Operationalising a resilience approach to adapting an urban delta to uncertainclimate changes. Technological Forecasting and Social Change, 77(6), 987–998.
64
Wilkinson, C. (2012). Social-ecological resilience: Insights and issues for planning theory. Planning Theory, 11(2), 148-169.
65